کلید دوپل چیست؟ نقشه کلید دوپل و نحوه نصب آن

کلید دوپل نسل تکامل یافته ای از کلید های تک پل محسوب می شود. در کلید دوپل شما امکان مدیریت بالاتری نسبت به کلید های تک پل خواهید داشت. به عبارت ساده تر زمانی که شما بخواهید بیشتر از یک لامپ را به صورت مستقل روشن و خاموش کنید به کلید دوپل نیاز دارید. در ادامه قصد داریم نحوه نصب کلید و پریز دو پل را مورد بررسی قرار دهیم با ما همراه باشید.

کلید دوپل چیست؟

همانطور که در بالا گفتیم کلید دوپل نسل پیشرفته تری از کلید های تک پل محسوب می شود. از این رو با شناخت کلید تک پل می توانیم کلید دوپل را بشناسیم.

به طور کلی نقش کلید و پریز قطع و وصل جریان برق است. به عبارت ساده تر ما همواره نیاز به استفاده از جریان الکتریکی نداریم. بنابراین قصد نداریم همواره در سیم های اتصالی جریان برق داشته باشیم، از این رو باید راهکاری داشته باشیم تا به واسطه آن بتوانیم جریان برق در سیم های مواصلاتی به مصرف کننده های مختلف را مدیریت کنیم. فیوز و کلید و پریز از مهمترین ابزارهای اعمال مدیریت در جریان برق است.

بنابراین نصب کلید و پریز درست شبیه ایجاد ایستگاه هایی است که در آن کاربر اجازه مدیریت در سیستم برق رسانی ساختمان را پیدا می کند. بر اساس این مسئله می توان به این نتیجه رسید که نحوه مدیریت شما در شبکه برق رسانی ساختمان به نحوه انتخاب و نصب کلید و پریز بستگی دارد.

کلید تک پل و کلید دوپل از پرکاربردترین این ابزارها محسوب می شود. کلید تک پل ساده ترین و البته کاربردی ترین ابزار مدیریت قطع وصل مصرف کننده – معمولا روشنایی – است. نحوه سیم پیچی در کلید تک پل بدین شکل است که به یک سوی آن سیم فاز ورودی – از سیستم اصلی جریان برق – و سوی دیگر به سیم فاز مواصلاتی به مصرف کننده – روشنایی –  متصل شده است.

زمانی که کلید تک پل متصل شود، بین فاز دو سوی کلید ارتباط برقرار می شود و جریان برق به مصرف کننده می رسد، اما در صورتی که کلید باز باشد دو سیم فاز از یک دیگر جدا می شوند و جریان الکتریکی بعد از کلید قطع می شود. بر این اساس می توان گفت که در صورتی که کلید باز باشد، فاز خروجی از کلید جریان الکتریکی ندارد اما فاز ورودی به کلید همچنان جریان الکتریکی دارد.  از این رو هنگام نصب کلید و پریز به این موضوع توجه داشته باشید تا دچار برق گرفتگی نشوید.

نکته مهم دیگری که باید بدانید این است که سیم نول به صورت مستقیم به مصرف کننده داده می شود و از دل کلید دوپل یا تک پل عبور نمی کند.

همانطور که مشاهده می کنید با کلید تک پل می توان یک نوع مدیریت قطع و وصل جریان الکتریکی را تجربه کرد. به عبارت ساده تر برای یک مصرف کننده یا چند مصرف کننده تنها می توانید به صورت همزمان به خاموش یا روشن کنید.

اما کلید دوپل مدیریت شما را به 4 حالت می رساند. یعنی شما به واسطه کلید دوپل می توانید دو لامپ مختلف و مستقل  را به صورت های زیر مدیریت کنید:

• روشن – روشن
• روشن – خاموش
• خاموش – خاموش
• خاموش – روشن

حال نوبت این است که بدانیم نحوه سیم پیچی در کلید دوپل چگونه است. با ما همراه باشید.

نحوه سیم پیچی کلید دوپل چگونه است؟

نحوه سیم پیچی در کلید دوپل شبیه به سیم پیچی در کلید تک پل است، با این تفاوت که یک سیم اضافی در این بین وجود دارد. بگذارید کمی ساده تر صحبت کنیم.

در سیم پیچی کلید دوپل همانند کلید تک پل سیم نول به صورت مستقیم به مصرف کننده ها داده می شود. از این رو ما در سیم پیچی کلید دوپل هیچ کاری با نول نخواهیم داشت و این سیم به صورت مستقیم به تمامی مصرف کننده ها داده می شود.

اما در مورد سیم فاز داستان کمی متفاوت تر است. به سیم پیچی کلید تک پل باز گردید. در این سیم پیچی ما یک فاز ورودی به کلید و پریز لاکچری داریم. در سیم پیچی کلید دوپل نیز یک فاز ورودی خواهیم داشت.

معمولا در کلید های دو پل یک پیچ طلایی رنگ نشانه محل اتصال فاز ورودی است. شما باید فاز ورودی را به واسطه این پیچ به کلید دوپل متصل کنید. تا این جای داستان نیز نصب کلید و پریز دو پل شبیه به کلید تک پل است. اما تفاوت اصلی در نصب کلید دوپل و تک پل در سوی دیگر این کلیدها است.

در واقع در کلید دوپل دو خروجی یا دو پیچ نقره ای وجود دارد. بنابراین شما دو خروجی سیم فاز به دو نوع مصرف کننده خواهید داشت.

حال با باز و بسته کردن هر کدام از پل های کلید دوپل سیم فاز ورودی به یک یا هر دو سیم فاز متصل می شود  و جریان برق در یک یا هر دو سیم فاز و بعد از آن در یک یا هر دو مصرف کننده جریان پیدا می کند.

بنابراین می توان اینگونه گفت که شما در سیم پیچی کلید دوپل با سه پیچ رو به رو خواهید شد. پیچ طلایی در قسمت پایین کلید قرار دارد که شما فاز ورودی را باید به آن نصب کنید و دو پیچ دیگر در قسمت بالایی کلید قرار دارد که شما دو سیم فاز مجزا از یک دیگر را به آن متصل خواهید کرد.

در این بین فراموش نکنید که سیم نول – منفی – به صورت مجزا و جداگانه تنها به مصرف کننده ها داده می شود و از کلید عبور نمی کند.

نکته مهم دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که در هر نوع نصب کلید و پریز حتما جریان اصلی برق را قطع کنید. چرا که کوچکترین اشتباه در این بین می تواند همه چیز را نابود کند و شما را به کام مرگ بکشاند.

سوالات متداول

1. تفاوت نصب کلید دوپل و تک پل چیست؟

به طور کلی نصب کلید دوپل با کلید تک یکسان است و تفاوت چندانی ندارد. در واقع نحوه اتصال سیم نول به مصرف کننده – مصرف کننده ها – در هر دو یکسان است و سیم فاز ورودی نیز به هر دو کلید به یک شکل متصل می شود. تنها تفاوت اصلی بین نصب کلید و پریز تک پل با دو پل در سیم – سیم های – فاز خروجی از کلید است. در واقع در کلید تک پل تنها یک سیم فاز از کلید خارج می شود و در کلید دو پل دو سیم فاز – به ازای هر پل یک سیم فاز – خارج می شود.

2. تفاوت کارایی در کلید و پریز تک پل و دو پل چیست؟

کلید تک پل تنها دو حالت مدیریتی – خاموش یا روشن – را در اختیار شما قرار می دهد در حالی که شما می توانید به واسطه کلید دوپل عملا 4 حالت مختلف مدیریتی را اعمال کنید. به عبارت ساده تر شما بر اساس کلید دوپل می توانید حالت های:

خاموش – خاموش

خاموش- روشن

روشن – روشن

روشن – خاموش

را بر مصرف کننده های خود اعمال کنید.

3. تفاوت کلید دوپل و تک پل از نظر ایمنی چیست؟

به طور کلی می توان گفت که عملا از نظر ایمنی تفاوت چندانی بین کلید دوپل و تک پل وجود ندارد. نکته مهمی که وجود دارد این است که در صورت عدم قطع جریان اصلی برق همواره در سیم فاز ورودی جریان برق وجود دارد و در سیم های فاز خروجی در صورت عدم اتصال پل ها جریان الکتریکی وجود ندارد.